معرفی ادویه زعتر

اگر تا به حال سفری به شهرهای جنوبی کشور داشته باشید و از غذاهای جنوبی میل کرده باشید حتما نام ادویه زعتر به گوشتان خورده است. این ادویه پرعطر و مزه، چاشنی بسیاری از غذاهای جنوبی است و البته خواص بی‌نظیری نیز دارد. در این مقاله قرار است همه چیز را درمورد ادویه زعتر توضیح دهیم. پس اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که از امتحان کردن طعم‌های جدید لذت می‌برند، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

ادویه زعتر چیست؟

ادویه زعتر با عطر و طعم قوی خود به عنوان یک ماده رایج در آشپزخانه‌های خاورمیانه موراستفاده قرار می‌گیرد. به‌طوری که می‌توان آن را به عنوان یک طعم‌دهنده، روی انواع نان‌ پاشید یا به عنوان چاشنی در سوپ‌ استفاده کرد. زعتر یکی از محبوب‌ترین ترکیبات ادویه خاورمیانه است که به‌طور گسترده در غذاهای این منطقه استفاده می‌شود.

 این ادویه خوش‌بو و خوش‌طعم، ترکیبی از دانه‌های کنجد، گیاهان آسیاب شده و ادویه‌جات مختلف است. در واقع ادویه زعتر از ترکیب گیاهان مختلف و ترش‌مزه به وجود آمده که می‌تواند طعم و مزه زیادی به غذاها اضافه کند. در عین حال، دارای مواد مغذی قدرتمندی است که در صحت و سلامتی انسان نقش به‌سزایی دارد. استفاده از ادویه زعتر، به دلیل عطر و طعم غلیظش، ابتدا در سرتاسر خاورمیانه و سپس در کشورهای غربی، گسترش پیدا کرد. در ادامه شما راب با انواع مختلفی از آن آشنا می‌کنیم:

ادویه زعتر لبنانی

ادویه مخلوط زعتر لبنانی در انواع و اقسام غذاهای خاورمیانه، استفاده می‌شود. ترکیبات این ادویه در هر منطقه متفاوت است، اما معمولا از آویشن، پونه کوهی، دانه کنجد، سماق و نمک و فلفل برای طرز تهیه آن استفاده می‌شود.

طعم زعتر در غذاهای گوشتی، غذاهای گیاهی و تقریبا با هر مواد خوراکی خوب است. به‌طوری که بعد از یک‌بار امتحان، به عنوان چاشنی خوش‌بو و خوش‌طعم،  دلتان می‌خواهد که از این ادویه لبنانی در غذاهایتان استفاده کنید. ادویه زعتر لبنانی، چاشنی معطری است که طعمی گیاهی، آجیلی و خاکی دارد.

طرز تهیه ادویه زعتر لبنانی به صورت زیر است:

برای درست کردن ادویه زعتر تنها به ۶ ماده نیاز دارید. سماق، مرزنجوش، تکه‌های نمک، پونه کوهی، کنجد و آویشن.

• از برگ‌های پونه کوهی تازه استفاده کنید.
• پونه کوهی را بردارید و برگ‌ها را از ساقه جدا کنید.
• برگ‌ها را کاملا بشویید و خشک کنید و مطمئن شوید که تمام رطوبت آن از بین رفته است.
• برگ پونه کوهی را در یک کیسه پارچه‌ای که اکسیژن در آن وارد و خارج می‌شود، قرار دهید و در آفتاب بگذارید تا کاملا خشک شود.
• خشک کردن پونه کوهی با توجه به شرایط آب و هوایی بین 5 تا 10 روز طول می‌کشد.
• گیاهان خشک خریداری شده مثل مرزنجوش و آویشن را آماده کنید.
• ادویه‌هایی مثل نمک و کنجد و سماق را جلوی چشم بگذارید تا فراموش نکنید.
• روی حرارت بالا، کنجد را تفت دهید تا طلایی شود.
• سپس پونه کوهی خشک، سماق و 1.5 قاشق چایخوری نمک را اضافه کنید و حدود 5 تا 10 دقیقه روی حرارت هم بزنید تا همه با هم ترکیب شوند.
• قبل از نگهداری در شیشه‌های دربسته، برای جلوگیری از متراکم شدن، اجازه دهید مخلوط زعتر کاملا در دمای اتاق خنک شود.

ادویه زعتر کویتی

گاهی اوقات پیدا کردن ادویه زعتر در شهرها وکشورهای گوناگون دشوار است، در حالی که در بیشتر دستور العمل‌های غذایی خاورمیانه، مدیترانه، لبنان و حتی کویت استفاده می‌شود. چاشنی زعتر از کلمه عربی آویشن گرفته شده است. این مخلوط تند با آویشن خشک، سماق، دانه‌های کنجد و سایر ادویه‌ها و گیاهان ترکیب شده تا طعم متمایز آن قابل تشخیص باشد. اگر می‌خواهید با خواص تک تک ادویه‌ها آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم به مقالات قبلی سری بزنید.

ادویه زعتر کویت، مثل کشورهای مختلف در سراسر خاورمیانه ترکیبات متفاوتی دارد، اما ترکیبات اصلی آن همانند ادویه زعتر لبنانی است. افرادی که برای اولین‌بار وارد خاورمیانه می‌شوند، پس از مدتی کوتاه می‌توانند، زعتر را در همه چیز بیابند: کروسان، تخم‌مرغ صبحانه و حتی نوشیدنی‌های خنک و گازدار!

ادویه زعتر اردنی

زعتر اردن مزه‌ای خاکی-گیاهی دارد که از ترکیب ساده آویشن و دانه‌های کنجد درست شده است. اگر می‌خواهید طعم واقعی آویشن را تجربه کنید، از این ترکیب ادویه به عنوان دیپ تهیه شده با روغن زیتون لذت ببرید. همچنین زعتر با طعم‌ غلیظ با ماندگاری طولانی خود، جدا از اینکه دارای بافت عالی و طعمی تند است، فاسدنشدنی هم است. به‌طوری که می‌توانید آن را در طول روز روی میز آشپزخانه بگذارید و در جایی غیر از یخچال نگهداری کنید. ادویه زعتر اردنی، همه کاره و منحصر‌به‌فرد در هر مناسبتی است!

شاید بپرسید که تفاوت زعتر اردنی و لبنانی چیست؟ تفاوت عمده آن‌ها در این است که لبنانی‌ها از سماق نیز در تهیه ادویه زعتر استفاده می‌کنند، بنابراین کمی لذیذتر و خوشمزه‌تر است. اما اردنی‌ها که فرهنگ متفاوتی با لبنانی‌ها دارند، ادویه زعتر را کمی سبزتر از آن‌ها درست می‌کنند. بنابراین طعم ادویه اردن گیاهی‌تر است، چرا که آویشن و پونه کوهی بیشتری در آن وجود دارد. بنابراین سبزتر است و ترشی ناچیزی در آن حس می‌شود.

ادویه زعتر بحرینی

پودر زعتر بحرینی ترکیبی از آویشن، مرزنجوش، سماق، پونه کوهی، کنجد و نمک است. در شام (دریای مدیترانه شرقی) این اعتقاد وجود دارد که زعتر ذهن را هوشیار و بدن را قوی می‌کند. همچنین به عنوان چاشنی اصلی گوشت و سبزیجات استفاده می‌شود و بسیار طعم غذاها را خوشمزه و لذیذ می‌کند.
طرز تهیه ادویه زعتر بحرینی، همانند ادویه لبنانی است. در این کشور زعتر، ترکیبی از گیاهان دارویی به همراه کنجد برشته شده و کنجد سیاه است. این مخلوط را می‌توان در روغن زیتون ریخته و با نان و زیتون تازه نوش‌جان کرد. در ضمن می‌توانید آن را به عنوان یک چاشنی شگفت‌انگیز، به سیب زمینی سوخاری، سینه مرغ سوخاری و دیگر غذاها بیافزایید. پیشنهاد ما این است زعتر بحرینی را کمی روی پیتزا بپاشید و از عطر و طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.

طبع ادویه زعتر

ادویه زعتر که خواستگاه آن بیشتر به کشورهای عربی برمی‌گردد، از گیاهانی مثل آویشن، پونه کوهی سماق و سبزیجات دیگر درست شده است. به همین دلیل می‌توان گفت که طبع ادویه زعتر گرم بوده و خواص زیادی برای سلامتی دارد. یکی دیگر از ادویه‌های با طبع گرم دارچین است و خواص زیادی برای سلامتی شما به ارمغان می‌آورد.

اما مصرف این ادویه گیاهی خوش‌بو و خوش‌طعم، با عوارضی ناچیز همراه است. یعنی مصرف بیش از حد آن می‌تواند اثرات منفی داشته باشد. از آنجایی که طبع این ادویه گرم است، درصورت مصرف بیش از حد ممکن است باعث بروز جوش‌های پوستی، احساس گرگرفتگی، قرمزی پوست و گلودرد شود. بنابراین بهتر است ان را همراه با یک خوراکی با طبع سرد به عنوان مصلح مصرف کنید.

از نظر فنی، چاشنی زعتر کاملا خشک شده و نمی‌تواند فاسد شود. با این حال، مانند همه ادویه‌ها به مرور زمان طعم، عطر و رنگ زنده خود را از دست می‌دهد. هنگامی که در ظرف ادویه را باز می‌کنید، عوامل محیطی مانند اکسیژن، گرما، نور و رطوبت می‌تواند مولکول‌های ظریف آن را در طول زمان تخریب کند.

خواص ادویه زعتر چیست؟

ادویه زعتر، به دلیل خواص دارویی قوی آن موردتوجه قرار گرفته است. مواد تشکیل‌دهنده آن غنی از آنتی‌اکسیدان است. به عنوان مثال، سماق از فلاونوئیدها تشکیل شده است. در حالی که آویشن و پونه کوهی غنی از تیمول و کارواکرول هستند. هر دوی این ترکیبات خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدعفونی کننده قوی دارند که زعتر را متمایز از دیگر ادویه‌ها کرده است. برای آشنایی بیشتر با خواص ادویه زعتر، به موارد زیر توجه کنید:

 درمان بیماری‌های مزمن

 سماق، یکی از عناصر مهم در ترکیب ادویه‌ها، حاوی کورستین است که می‌تواند رادیکال‌های آزاد را در بدن انسان از بین ببرد و از بیماری سرطان جلوگیری کند.

 جلوگیری از سرفه

آویشن موجود در زعتر مانع تشکیل خلط که باعث انسداد مجاری تنفسی می‌شود، است. همچنین پونه و آویشن برای تقویت سیستم ایمنی بدن فوق‌العاده است که هم‌زمان می‌تواند از چندین بیماری جلوگیری کند.

 درمان التهاب

ادویه زعتر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید؛ چراکه برای درمان التهاب خوب است. همچنین می‌توانید از آن مرهم درست کنید و به صورت موضعی روی ناحیه آسیب دیده برای تسکین فوری درد مفاصل و نیش حشرات، قرار دهید.

 انرژی‌بخش

پلی فنول‌ها و فلاونوئیدهای موجود در ترکیب خواص ادویه زعتر انرژی شما را در طول روز تقویت می‌کند و همچنین می‌تواند منجر به فعال شدن متابولیسم بدن در طول روز شود. علاوه بر این، زعتر به خواب آرام کمک می‌کند تا همیشه احساس شادابی داشته باشید و با اعتماد به نفس بیشتر و اشتیاق در جامعه ظاهر شوید.

ادویه زعتر برای لاغری

تا به امروز تحقیقاتی دقیق و با مستندات علمی، مبنی بر اینکه ادویه زعتر برای لاغری می‌تواند کمک‌کننده باشد یا نه، منتشر نشده است. اما با این حال، سماق به عنوان ماده‌ اصلی ادویه زعتر برای کاهش قند و چربی و لاغری، موثر بوده و در رژیم‌های غذایی زیادی استفاده می‌شود.

بنابراین در ترکیبات ادویه زعتر که شامل پونه کوهی، آویشن، مرزنجوش و سماق و نمک است، تاثیراتی برای کاهش وزن دیده می‌شود. افرادی که رژیم لاغری دنبال می‌کنند، ورزش می‌کنند و می‌خواهند با انجام چند راهکار به نتیجه برسند، بهتر است از خواص ادویه زعتر برای لاغری نیز بهره‌مند شوند.

ترکیبات ادویه زعتر چیست؟

زعتر یکی از ادویه‌های قدیمی است که به عنوان پایه اصلی در غذاهای سنتی مصرف می‌شود. این ادویه قوی ترکیبی از چند گیاه، مانند: آویشن، پونه کوهی، مرزنجوش یا ترکیبی از این سه به همراه سایر ادویه‌ها از جمله کنجد، سماق، زیره یا گشنیز است. اما ترکیبات اصلی این ادویه که در خاورمیانه بیشترین مصرف را دارد، عبارت است از:

1. گیاه آویشن وحشی که بومی خاورمیانه است.
2. پودر سماق برای طعم بخشی بیشتر.
3. دانه‌های کنجد برای مزه آجیلی و ترد آن.
4. نمک دریا که شوری بیشتری دارد.

همان‌طور که گفتیم، جدای از این‌ها می‌توانید پونه کوهی و مرزنجوش را اضافه کنید. اما این دو گیاه بیشتر اختیاری است و در همه کشورها استفاده نمی‌شود.

طرز تهیه ادویه زعتر

ترکیبات ادویه زعتر در کشورهای خاورمیانه یکسان است. اما گاهی طعم زعتر می‌تواند براساس نسبت ترکیب‌ گیاه‌های دارویی و خوراکی، متفاوت باشد. اگر تمایل دارید گیاهان تازه را به تنهایی خشک و آسیاب کنید،  طرز تهیه ادویه زعتر را به ترتیب زیر انجام دهید:

• پونه و آویشن تازه که زعتر را خوش‌بو می‌کنند، تهیه کنید.
• طعم ترکیبات و نسبت‌های مختلف مواد را آزمایش کرده تا به میزان دلخواه خود برسید.

به عنوان مثال، برخی افراد ترجیح می‌دهند زعتر آن‌ها سبز باشد و از سماق یا کنجد برشته کمتر استفاده می‌کنند. همچنین در هنگام درست کردن کروسان، ترجیح می‌دهند کنجد بیشتری داشته باشند تا تردتر شود.

• سپس گیاه‌های معطر را زیر نور آفتاب، خشک و پودر کنید.
• در آخر با مخلوط سماق، کنجد، آویشن و پونه، ادویه زعتر شما آماده است.

با کاربرد ادویه زعتر آشنا شوید

درباره موارد مصرف ادویه زعتر دستورالعمل‌های آشپزی شگفت‌انگیزی وجود دارد. معمولا زعتر را می‌توانید با نان، سبزیجات مرطوب، هوموس، سالاد و میوه‌ها ترکیب کرده و میل کنید. این ادویه که متعلق به خاورمیانه است، طعمی معطر و ترش مزه دارد.

 به همین خاطر می‌توانید از آن به عنوان سس روی سالاد یا به عنوان طعم‌دهنده روی گوشت نیز استفاده کنید. بسیاری از نانوایی‌ها در ایران، بحرین، اردن و لبنان، نان را با مخلوط خمیری روغن زیتون و زعتر درست کرده و به صورت گرم آن را در رستوران‌ها سرو می‌کنند.

با این حال، هنگام خرید این ادویه، باید محتاط باشید. زیرا برخی از نسخه‌های تقلبی از زعتر وجود دارد. در این ادویه، آویشن ماده اولیه است. از این رو، ادویه‌های باکیفیت فقط از برگ‌های نرم گیاه آویشن تهیه می‌شوند. همچنین درباره ادویه زعتر اصل، باید گفت که هیچ ماده نگه‌دارنده یا مواد مصنوعی ندارد.

کلام پایانی

ادویه زعتر، چاشنی برای خاورمیانه است که بیشتر در کشورهای عربی و سپس ایران، استفاده می‌شود. این ادویه گیاهی برای مزه‌دار کردن گوشت و مرغ است، اما می‌توان در بیشتر غذاها و سالادها از آن استفاده کرد. کاربرد ادویه زعتر و خواص آن باعث شده که امروزه بیشتر از چند سال قبل، مورد استقبال خانواده‌ها قرار بگیرد.

منابع: delish | thespicepeople | eatzaatar