چای سبز یکی از نوشیدنی‌هایی است که این روزها افراد زیادی آن را برای کاهش وزن مصرف می‌کنند و در واقع بیشترین محبوبیت آن به همین دلیل است. اما جدای از لاغری، خواص چای سبز برای بدن بسیار زیاد هستند و نباید از آنها غافل شوید. طرز تهیه‌های زیادی برای دمنوش چای سبز وجود دارند که همگی تاثیرگذاری آن را افزایش می‌دهند.

بنابراین در این مطلب همراه مجله بارجیل باشید تا خواص چای سبز را بررسی کنیم و طرز تهیه آن را توضیح دهیم.

چای سبز چیست؟

چای سبز که انواع نوشیدنی‌های گرم محسوب می‌شود به عنوان چای اکسید نشده نیز شناخته می‌شود، تنها از برگ‌های گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می‌شود.  برای تهیه آن برگ‌ها را می‌چینند، کمی خشک می‌کنند، سپس بلافاصله می‌پزند تا کیفیت سبز آن حفظ شود و از اکسید شدن جلوگیری شود.

در نتیجه‌ی این روش‌ها، چای سبز دارای غلظت بسیار بالاتری از کلروفیل، پلی فنول‌ها و آنتی اکسیدان‌ها نسبت به سایر انواع چای است. شرایط رشد چای سبز را می‌توان بین دو نوع مختلف تقسیم کرد: کاشت در آفتاب و کاشت در سایه. برگ‌ها معمولا سه بار در سال برداشت می‌شوند و اولین شستشو با بالاترین کیفیت برگ‌ها را تولید می‌کند. فرآیند گرمایش بسته به منطقه و تکنیک‌های چای ساز بسیار متفاوت است.

تاریخچه چای سبز

بر اساس شواهد، حدود 5000 سال پیش یکی از امپراتوران چین، سابقه طولانی در مطالعات گیاه شناسی و گیاهان داشت. او برای اولین بار کاملیا را به عنوان یک گونه مفید معرفی کرد. کاملیا سیننسیس اولین بار در جنوب غربی چین کشف شد و برگ‌های سبز را برای تهیه نوعی دمنوش، بخارپز می‌کردند.

گفته می‌شود گونه‌ای با خصوصیات مشابه از این گیاه در ایالت آسام هندوستان شناسایی شد. تنها تفاوت آنها در عرض و پهن بودن برگ‌های آن بود. هنوز به طور قطع مشخص نیست که آیا شکل برگ پهن در آب و هوای گرم هند تغییر کرده است یا اینکه نوع دیگری از چای بوده است. به گفته برخی، انگلیسی‌ها ابتدا بذر چای را از چین به هند آوردند و شروع به کشت آن کردند. با این حال، واضح است که تاریخچه چای سبز در چین از سایر کشورها قدیمی‌تر است.

خواص چای سبز چیست؟

به طور کلی چای سبز برای بدن فواید زیادی دارد که از مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • حاوی ترکیبات زیست فعال سالم
  • بهبود عملکرد مغز
  • افزایش چربی‌سوزی
  • کاهش خطر ابتلا به سرطان
  • محافظت از مغز در برابر پیری
  • کاهش بوی بد دهان
  • پیشگیری از دیابت نوع 2
  • پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی

اما چای سبز فواید مهم دیگری هم دارد که با ترکیب شدن با گیاهان دیگر این خواص افزایش می‌یابد. در ادامه هر کدام را به طور مفصل بررسی می‌کنیم.

1. خواص چای سبز برای لاغری

یک متر، دفترچه با نوشته انگلیسی کاهش وزن، یک فنجان چای سبز

همانطور که گفتیم، اکثر افراد چای سبز را با خواص لاغری آن می‌شناسند، زیرا یکی از بهترین انواع چای و دمنوش لاغری محسوب می‌شود. بنابراین ما نیز با معرفی این ویژگی شروع می‌کنیم. فرآیندهایی که به بدن اجازه می‌دهند غذا و نوشیدنی به انرژی قابل استفاده تبدیل شوند را متابولیسم می‌نامند. چای سبز ممکن است با کمک به متابولیسم بدن برای کاهش وزن مفید باشد. چای سبز حاوی کافئین و نوعی فلاونوئید به نام کاتچین است که یک آنتی اکسیدان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که هر دوی این ترکیبات می‌توانند متابولیسم را تسریع کنند. کاتچین می‌تواند به تجزیه چربی اضافی کمک کند. در ضمن، هم کاتچین و هم کافئین می‌توانند میزان انرژی مصرفی بدن را افزایش دهند. به همین دلیل است که نام چای سبز و لاغری به هم گره خورده اند.

چای سبز حاوی کاتچین یا کافئین است که تاثیر مثبتی بر کاهش وزن و مدیریت وزن دارند. البته باید این را در نظر بگیرید که فواید چای سبز برای لاغری خیلی زیاد نیست و به تنهایی نمی‌تواند مفید باشد. ورزش منظم و خوردن یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی سبزیجات، از استراتژی‌های کاهش وزنِ بسیار موثر است. مصرف چای سبز در کنار این روش‌ها می‌تواند به سریع‌تر شدن روند لاغری شما کمک کند.

2. چای سبز و لاغری شکم

از آنجایی که کاهش چربی قسمت خاصی از بدن وجود ندارد، نمی‌توان گفت که صرفا با مصرف چای سبز شکم لاغرتر می‌شود. در واقع وقتی کالری کمتری دریافت کنید، از تمام بدن خود چربی می‌سوزانید. ولی این بدان معنا نیست که نمی‌توانید شکم خود را لاغر کنید. از یک رژیم غذایی متعادل و کنترل شده پیروی کنید تا به طور مداوم چربی را در سراسر بدن خود از دست بدهید. ولی طبق تحقیقات نوشیدن چای سبز غنی شده با کاتچین می‌تواند به میزان قابل توجهی چربی شکم را در عرض چند هفته کاهش دهد.

3. تاثیر چای سبز بر رفع سموم بدن

این چای حاوی اپی گالوکاتچین-3-گلوگات (EGCG) و فلاونوئیدها است. این‌ها آنتی اکسیدان‌هایی هستند که رادیکال‌های قوی را از بین می‌برند. این باعث می‌شود بدن را سم زدایی کرده و آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد را ترمیم می‌کنند. این رادیکال‌ها می‌توانند باعث لخته شدن خون، تصلب شرایین، سرطان و تسریع روند پیری شوند.

یک فنجان از این چای حاوی 20 تا 35 میلی گرم EGCG است و این مقدار بالاترین میزان آنتی اکسیدان موجود در هر نوع چای است. مصرف توصیه شده این دمنوش 3 تا 4 فنجان در روز است. چای سبز سیستم ایمنی را تقویت و به محافظت از بدن در برابر عفونت کمک می‌کند. این چای سموم را به صورت ادرار از بدن خارج می‌کند.

4. خواص چای سبز و غلظت خون

چای سیاه اصلی‌ترین نوشیدنی ما ایرانیان است، اما چای سیاه غلظت خون را افزایش می‌دهد. بنابراین پیشنهاد می‌شود به جای آن، از چای سبز استفاده کنید. بین چای سبز و غلظت خون رابطه مستقیمی وجود دارد. این چای حاوی ترکیبات بسیار مهمی برای بدن است. این ترکیبات جدای از لاغری، خواب آرام، افزایش پلاکت خون و ویتامین‌های زیادی را برای بدن فراهم می‌کند. با نوشیدن چای سبز نه تنها از خواص باورنکردنی آن بهره‌مند می‌شوید، بلکه غلظت خون شما را پایین می‌آورد. البته باید بدانید که بسیاری از داروهای شیمیایی می‌توانند با چای سبز تداخل داشته باشند. بنابراین، اگر از دارو برای درمان غلظت خون استفاده می‌کنید، باید پیش از مصرف چای با پزشک خود مشورت کنید.

5. خواص چای سبز برای کلیه

عکس فانتزی از کلیه انسان بین دو دستان یک فرد

چای سبز آنتی اکسیدان‌هایی دارد که از بیماری‌های مزمن کلیوی جلوگیری می‌کنند. اپیکاتچین گالات یک آنتی اکسیدان قوی است که آسیب‌های کلیه را کم می‌کند و التهاب و مرگ سلولی را کاهش می‌دهد. بنابراین به عنوان گیاهی ضد سرطان محسوب می‌شود. چای سبز همچنین از استرس اکسیداتیو ناشی از عفونت مالاریا که منجر به اختلال در عملکرد کلیه می‌شود، جلوگیری می‌کند. در ضمن، چای سبز برای سنگ کلیه موثر بوده و عصاره آن به جلوگیری از تشکیل سنگ کمک می‌کند. اگر از قبل دچار سنگ کلیه هستید، چای سبز باعث دفع راحت‌تر آن می‌شود.

6. خواص چای سبز برای کبد چرب

تحقیقات جدید نشان می‌دهند که مصرف چای سبز می‌تواند کبد را از اثرات رادیکال‌های آزاد و مواد مضر پاک کند. همچنین نوشیدن چای سبز در جلوگیری از تجمع چربی در اطراف کبد موثر است و می‌تواند تا حدی کبد چرب را درمان کند. درمانگران چینی معتقدند مصرف منظم این چای گیاهی می‌تواند از سرطان کبد پیشگیری کند. همچنین می‌توانید زنجبیل تازه را به چای سبز اضافه کنید تا اثربخشی این چای در درمان کبد چرب افزایش یابد. زنجبیل با افزایش سرعت متابولیسم و کاهش جذب چربی، به بهبود سلامت بدن و کبد کمک می‌کند.

7. خواص چای سبز برای ریه

چای سبز یکی از انواع چای است که مرهمی برای ریه‌ها محسوب می‌شود. چای سبز به دلیل داشتن پلی فنول‌ها دارای خواص ضد التهابی است که به کاهش التهاب در ریه‌ها کمک می‌کند. بر اساس تحقیقات، مشخص شده است که ارتباطی قوی بین چای سبز و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) وجود دارد. بیماری‌های تنفسی زیادی وجود دارند، اما عمدتا دو نوع آنها فراگیرتر هستند. برونشیت مزمن که باعث سرفه و مخاط مزمن می‌شود و آمفیزم که به مرور زمان منجر به آسیب ریه می‌شود. نوشیدن دو فنجان چای سبز در روز می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهد.

8. خواص چای سبز برای مو

حتما نام شامپو چای سبز را شنیده‌اید یا از آن استفاده کرده‌اید. زیرا این گیاه برای مو فواید زیادی دارد و مصرف آن به افرادی که دچار مشکلات مو هستند، توصیه می‌شود. چای سبز ریزش مو را کاهش می‌دهد و به رشد مو کمک می‌کند. در ضمن اگر دچار خشکی پوست سر هستید، چای سبز را فراموش نکنید. این گیاه با کاهش خشکی پوست سر و شوره سر مبارزه می‌کند. در ضمن، نه تنها موها را قوی و سالم می‌کند، بلکه گردش خون پوست سر را افزایش می‌دهد. در ضمن، یکی از خواص گل گاو زبان نیز جلوگیری از خارش پوست سر و تقویت مو است. بنابراین با مصرف این دو گیاه به طور همزمان می‌توانید موهایی سالم داشته باشید.

9. خواص چای سبز برای پوست

این چای به دلیل داشتن آنتی اکسیدان قوی، می‌تواند از پیری زودرس و چین و چروک قسمت‌های مختلف پوست جلوگیری کند. آنتی اکسیدان‌های موجود در چای سبز از سلول‌های پوست در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. البته افراد برای جلوگیری از پیری زودرس و تاخیر در شروع آن، باید این چای را به طور منظم و به مقدار معین مصرف کنند. همچنین این نوشیدنی با استفاده از آنتی اکسیدان‌های خود می‌تواند جوش و آکنه را کاهش دهد.

10. خواص چای سبز برای مردان

سرعت تولید اسپرم و باروری کلی هر مرد تحت تاثیر چندین عامل از جمله رژیم غذایی است. تولید اسپرم نیز تحت تاثیر رادیکال‌های آزاد درون بدن قرار می‌گیرد و مقادیر زیاد آن بر کیفیت اسپرم تاثیر منفی می‌گذارد. مطالعات نشان داده‌اند که برخی از رادیکال‌های آزاد که به تعداد اسپرم آسیب می‌زنند، ممکن است با نوشیدن چای سبز خنثی شوند. در ضمن، مردانی که به طور منظم چای سبز می‌نوشند، تعداد اسپرم بیشتری نسبت به افرادی که کمتر چای می‌نوشند، دارند.

از طرفی، مردان نسبت به زنان گوشت قرمز بیشتری مصرف می‌کنند که همین موضوع برای سطح کلسترول مضر است و خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. اما نوشیدن چای سبز می‌تواند عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش از حد گوشت قرمز را جبران کند. آنتی اکسیدان‌های موجود در چای سبز به کاهش سطح کلسترول مضر LDL کمک می‌کند و ممکن است در برخی موارد خطر حمله قلبی را تا 28 درصد کاهش دهد. یکی دیگر از خواص چای سبز برای مردان، کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات است. محققان دریافتند مردانی که به طور منظم چای سبز می‌نوشند، خطر ابتلا به سرطان در آنها کمتر از مردان دیگر است.

11. خواص چای سبز برای زنان

بسیاری از زنان خارش واژن را با چای سبز درمان می‌کنند. چای سبز به تحریک سویه‌های باکتری مفید موجود در روده کمک می‌کند و تاثیر خوبی در درمان خارش واژن زنان دارد. در ضمن، ویتامین D و عصاره چای سبز منجر به کاهش اندازه فیبروم‌های رحمی در زنان در سنین پایین باروری می‌شوند. تومورهای غیرسرطانی و خوش‌خیم که در لایه‌های عضلانی رحم رشد می‌کنند را فیبروم رحمی نامیده می‌شوند.

12. تاثیر چای سبز بر سرطان

آنتی اکسیدان‌های موجود در این چای مثل پلی فنول‌ها، می‌توانند با رادیکال‌های آزاد در بدن مبارزه کنند و سلول‌های سرطانی را از بین ببرند و از پخش شدن آنها در بدن جلوگیری کنند. آنتی اکسیدان‌های موجود در آن 100 برابر بیشتر از ویتامین C و 25 برابر موثرتر از ویتامین E هستند. این نوشیدنی می‌تواند سلول‌های سرطانی مانند سینه، پروستات و غیره را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین بهتر است که چای سبز به رژیم غذایی مادربزرگ ها و پدربزرگ ها اضافه شود.

13. خواص چای سبز در بارداری

خانوم باردار در حال نوشیدن چای

نوسانات فشار خون یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران بارداری است. چای سبز منبع آنتی اکسیدان‌هایی محسوب می‌شود که در جلوگیری از آسیب سلولی مفید هستند. بنابراین مصرف چای سبز در دوران بارداری فشار خون را تحت کنترل نگه می‌دارد. در ضمن، این نوشیدنی می‌تواند سطح قند خون را تغییر دهد و برای دیابت بارداری مفید است.

14. خواص چای سبز برای کودکان

بیشتر پزشکان به جای چای سیاه که سرشار از کافئین است، چای سبز و چای گیاهی را برای کودکان توصیه می‌کنند. چای سبز حاوی کاتچین است که به عنوان مبارز بیماری شناخته می‌شود و از کودکان در برابر میکروب‌های عفونی محافظت می‌کند. اگرچه مصرف این چای برای کودکان مضر نیست، اما توصیه می شود قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید

مضرات چای سبزچیست؟

با اینکه خواص چای سبز زیاد است، اما افراد برای بهره‌مندی از فواید بی‌نظیر این نوشیدنی باید جنبه تعادل را در مصرف آن رعایت کنند. اسهال، استفراغ، مشکلات گوارشی، ضربان قلب نامنظم و … می‌توانند از عوارض مصرف بیش از حد نوشیدن چای سبز باشند.

در ضمن، مصرف بیش از حد این نوشیدنی می‌تواند باعث عدم جذب کلسیم و روی شود. زنان باردار و شیرده نیز باید از مصرف این نوشیدنی خودداری کنند یا مصرف آن را به یک تا دو فنجان در روز محدود کنند. زیرا چای سبز می‌تواند اثر قرص اسید فولیک مصرف شده توسط زنان باردار را از بین ببرد. همچنین افراد باید توجه داشته باشند که مصرف زیاد این نوشیدنی می‌تواند باعث دفع بیش از حد مایعات از بدن و در نتیجه یبوست شود. لازم به ذکر است که کافئین موجود در چای سبز می‌تواند باعث تحریک‌پذیری مکرر، عدم جذب آهن و بی‌خوابی در شب شود.

انواع چای سبز

چای سبز در انواع مختلفی عرضه می‌شود که در ادامه برخی از آنها را بررسی می‌کنیم:

1. چای سبز سنچا
این چای زرد مایل به سبز است و یکی از انواع چای سبز با عطر و طعم خوب به حساب می‌آید. این چای یکی از انواع محبوب در ژاپن است که از برگ های سبز چای تهیه می‌شود. سنچا برای سلامت قلب و احتقان عروقی مفید است. همچنین بهبود عملکرد مغز، کمک به جریان خون منظم و کاهش وزن از مزایای دیگر آن هستند.

2. چای گیوکورو
این نوع چای سبز به لحاظ برداشت محصول، به چای قلم در انواع چای سیاه شباهت دارد. جهت برداشت این چای، برگ‌های سبز آن را تا ساقه می‌چینند. این چای عطر بیشتری دارد و به دلیل داشتن اثرات درمانی، برای سلامتی بسیار مفید است. در مقایسه با چای سنچا، کافئین و تلخی کمتری دارد.

3. چای کابوشچا
برگ‌های چای سبز به مدت یک هفته قبل از چیدن، از نور شدید خورشید محافظت می‌شوند. این کار باعث تیره شدن برگ‌ها در این یک هفته می‌شود و طعم و عطر بیشتری به آنها می‌بخشد. چای کابوشچا یکی از محبوب‌ترین انواع چای سبز است. با این حال، در حال حاضر تنوع چای سبز به قدری زیاد است که فقط کارشناسان و کشاورزان ژاپنی می‌توانند تفاوت بین آنها را تشخیص دهند و مصرف کنندگان قدار به تشخیص نیستند.

4. چای ماچا
نمونه‌ای از این نوع چای سبز در چای سیاه ایرانی نیز یافت می‌شود. ماچا را می‌توان همان خاک چای دانست. وجه تمایز این چای سبز این است که به صورت پودر عرضه می‌شود. در واقع، برگ‌های خشک را به صورت پودر در می‌آورند. این نوع چای در مراسم و مهمانی‌ها دم می‌شود و نسبت به انواع دیگر تلخی کمتری دارد و کمی شیرین است.

5. چای گانما
این چای، یکی از انواع چای سبز ترکیبی است. چای گانما با برنج قهوه‌ای خیسانده، بخارپز و برشته می‌شود. طعم برنج قهوه‌ای در این چای غالب است.

6. چای هوجیچا
این چای نیز نوعی چای سبز ترکیبی است. هوجیچا مخلوطی از برگ چای و پودر غلات محسوب می‌شود. غلات مورد استفاده در ترکیب این چای، گندم، جو یا برنج هستند. با نوشیدن هوجیچا نوعی چایِ سرشار از ویتامین و پروتئین را می‌نوشید.

بهترین زمان مصرف چای سبز چه زمانی است؟

فردی در حال نوشیدن چای سبز

با اینکه شما می‌توانید چای سبز را در هر ساعتی از شبانه روز میل کنید، ولی جهت دریافت بهترین نتیجه، موارد زیر مناسب‌ترین زمان هستند:

1. صبح، افزایش هوشیاری
بسیاری از افراد تصمیم می‌گیرند اول صبح یک فنجان چای سبز بنوشند تا سرزندگی و تمرکز خود را افزایش دهند. زیرا در این نوشیدنی تا حدی کافئین وجود دارد که باعث بالا رفتن توجه و هوشیاری می‌شود.
با این حال، برخلاف قهوه و سایر نوشیدنی‌های کافئین دار، چای سبز همچنین حاوی برخی از اسید آمینه‌ها است که اثرات آرام‌بخش دارد. این آنتی اکسیدان‌ها و کافئین، به همراه یکدیگر برای بهبود عملکرد مغز و خلق و خوی مفید هستند. به همین دلیل، نوشیدن چای سبز در صبح نه تنها فواید زیادی دارد، بلکه حس خوبی هم در بدن شما ایجاد می‌کند.

2. قبل و بعد از تمرین ورزش، افزایش چربی‌سوزی و تسریع ریکاوری
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که نوشیدن چای سبز ممکن است به ویژه قبل از تمرین مفید باشد. مصرف عصاره چای سبز قبل از ورزش، چربی‌سوزی را نسبت به داروهای شمیایی و گیاهی دیگر، تا 17 درصد افزایش می‌دهد. علاوه بر این، چای ممکن است ریکاوری را پس از یک تمرین شدید، تسریع کند. حتی مشخص شده است که مکمل 500 میلی‌گرمیِ چای سبز، آسیب عضلانی ناشی از ورزش را کاهش می‌دهد.

نکته: افراد مختلف نباید این نوشیدنی را دو ساعت قبل از خواب یا آخر شب مصرف کنند، زیرا باعث بی‌خوابی می‌شود. نوشیدن این نوشیدنی مانند چای سیاه بلافاصله بعد از غذا، می‌تواند از جذب آهن جلوگیری کند. برای جلوگیری از این اتفاق، افراد باید حدود یک ساعت پس از صرف غذا آن را بنوشند.

طریقه مصرف چای سبز

این چای خواص زیادی دارد. افراد برای بهره‌مندی از خواص چای سبز و از دست ندادن برخی از ترکیبات آن مانند آنتی اکسیدان‌ها، باید به زمان دم کشیدن و نحوه مصرف آن توجه داشته باشند. برای حفظ طعم این چای، افراد نباید اجازه دهند برگ‌های این گیاه به مدت طولانی در آب داغ بجوشد یا دم بکشد. زیرا ممکن است مواد مفید آن از بین برود و طعم چای کمتر و تلخ شود.

در مرحله بعد به ازای هر فنجان از این دمنوش، یک قاشق چایخوری از برگ‌های خشک این دمنوش گیاهی را به آب اضافه کنید. سپس این برگ‌ها را در آب قرار دهید که در معرض شعله حرارت مستقیم نباشد تا تمام خواص چای سبز حفظ شود. به طور کلی، اکثر مردم معتقدند که این نوشیدنی بین دو تا هشت دقیقه طول می‌کشد تا به درستی آماده شود. شما می‌توانید برای خوش طعم شدن این نوشیدنی، مقداری لیمو، گلاب و دارچین اضافه کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم از جایگزین های قند برای نوشیدن دمنوش چای سبز استفاده کنید تا بدن‌تان سالم‌تر بماند.

با مصرف چای سبز سالم بمانید

همانطور که مطالعه کردید، چای سبز فقط برای لاغری مفید نیست و خواص زیادی برای سلامت عمومی بدن دارد. بنابراین پیشنهاد می‌شود اگر مشکل خاصی برای‌تان به وجود نمی‌آورد، این نوشیدنی را در برنامه هفتگی خود بگنجانید. شما می‌توانید چای سبز را بهترین قیمت و کیفیت در بارجیل آنلاین سفارش بدهید و درب منزل تحویل بگیرید.

منابع: medical news today | fraser tea