طرز تهیه باسلوق ویژه شب یلدا

شیرینی باسلوق و طعم خاص آن، همیشه یادآور شب یلدا، نوروز و دورهمی‌های خانوادگی است. به همین خاطر هر ساله خانواده‌های ایرانی با تهیه این خوراکی خوشمزه، سفره یلدا را پربرکت‌تر می‌کنند. البته شما می‌توانید باسلوق را در اکثر مهمانی‌های خود سرو کنید، اما با این حال برای شب یلدا محبوب‌تر است و یکی از جدیدترین تزئینات شب یلدا محسوب می‌شود. زیرا می‌توانید آن را برای درست کردن سینی یلدا به کار ببرید. با این حال شاید به هر دلیل تمایل داشته باشید که باسلوق را در منزل درست کنید و آن را از بیرون تهیه نکنید.

اگر دوست دارید برای یکبار هم که شده تجربه پخت باسلوق در خانه را به دست بیاورید، اصلا کار سختی پیش روی شما نیست. شما همچنین می‌توانید از سایر ایده‌های شام و دسر یلدا استفاده کنید. اما در حال حاضر این مطلب را بخوانید تا با طرز تهیه باسلوق خانگی آشنا شوید

باسلوق چیست؟

پیش از آنکه بخواهیم به روش تهیه باسلوق بپردازیم، خوب است که کمی بیشتر با این شیرینی آشنا شوید. باسلوق یا سجوق گونه‌ای شیرینی است که سوغات مراغه، ملایر، ساوه و اراک محسوب می‌شود. برای تهیه این شیرینی می‌توان از دوشاب (شیره انگور)، نشاسته، مغز بادام، گردو، مغز هسته شیرین زردآلو و مقداری ادویه استفاده کرد. باسلوق را در مراغه معمولا اواسط آذرماه تهیه می‌کنند تا در حدود عید نوروز آماده مصرف شود. شما می‌توانید این مغزها را سفارش دهید و هم با آنها باسلوق درست کنید و هم این مخلوط را برای تهیه آجیل پلوی یلدا نیز به کار ببرید.

انواع شیوه های تهیه باسلوق

باسلوق را می‌توان با مواد غذایی مختلف تهیه کرد. البته طرز تهیه آن تقریبا یکسان است، ولی با تغییر در برخی از مواد می‌توانید به آن تنوع ببخشید. ما در ادامه انواع روش های تهیه باسلوق را معرفی می‌کنیم:

طرز تهیه باسلوق خانگی با نشاسته

مواد لازم

• پودر ژلاتین: ۲ قاشق غذاخوری
• شکر: ۲ لیوان
• نشاسته: ۲ لیوان
• وانیل: ۱ قاشق چای‌خوری
• گلاب: نصف لیوان
• کره: ۱ قاشق غذاخوری
• پودر نارگیل: به میزان لازم
• مغز گردو: به میزان لازم
• آب: ۳ لیوان

طرز تهیه:

مرحله اول:

ابتدا یک لیوان آب سرد را در یک ظرف متوسط بریزید و نشاسته را آهسته در آن حل کنید. توجه داشته باشید که نباید در این مرحله عجله به خرج دهید، چرا که باعث گلوله شدن نشاسته در آب می‌شود. نشاسته را به آهستگی در آب بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه آن را کنار بگذارید. سپس با استفاده از همزن دستی، ۱۵ دقیقه به خوبی مواد را مخلوط کنید. در نهایت اطمینان حاصل کنید که هیچ گلوله نشاسته‌ای در آب باقی‌ نمانده باشد.

• نکته: اگر در مرحله اول از پودر نشاسته استفاده کنید، با مشکل گلوله شدن آن در آب مواجه نخواهید شد.

مرحله دوم:

۱ لیوان آب و ۲ لیوان شکر را در یک قابلمه نچسب بریزید. سپس قابلمه را روی شعله ملایم بگذارید و اجازه دهید برای حل شدن بهتر شکر، حرارت ملایم آن را گرم کند.

مرحله سوم:

زمانی که متوجه شدید شکر در آب به خوبی حل شده، مخلوط آب و نشاسته را که از قبل آماده کرده بودید به محتویات قابلمه اضافه کنید. در این حین، محتویات قابلمه را هم بزنید. این کار باعث می‌شود نشاسته ته نگیرد و به خوبی پخته شود.

مرحله چهارم:

حالا به روش بن ماری، پودر ژلاتین را در آب جوش حل کنید. به این صورت که یک کاسه را روی بخار کتری قرار داده و داخل آن ۲ قاشق غذاخوری پودر ژلاتین را به همراه ۴/۱ لیوان آب اضافه کنید. سپس منتظر بمانید تا ژلاتین کاملا حل شود.

• نکته: اگر احساس کردید پودر ژلاتین شما به طور کامل حل نشده، می‌توانید مجددا کمی آب به کاسه اضافه کنید.

مرحله پنجم:

هرگاه از حل شدن کامل پودر ژلاتین اطمینان حاصل کردید، آن را به مخلوط نشاسته و شکر، اضافه کنید و هم بزنید. ژلاتین برای سفت شدن و غلظت بیشتر مواد اولیه باسلوق شما مورد استفاده قرار می‌گیرد، بنابراین پس از اضافه کردن آن به ترکیبات اصلی، باید هنگام هم زدن سفتی مواد داخل قابلمه را احساس کنید.

مرحله ششم:

بعد از ۳۰ دقیقه، گلاب و وانیل را به محتویات داخل قابلمه اضافه کنید. در این مرحله ممکن است مواد داخل قابلمه غلظت اولیه خودشان را از دست بدهند، اما شما باید آنقدر هم بزنید تا غلظتی بیشتر از قبل به دست بیاورید.

مرحله هفتم:

بعد از آنکه محتویات داخل قابلمه را با شعله ملایم و حدود 75 دقیقه هم زدید، کره را نیز به آن اضافه کنید. سپس به هم زدن ادامه دهید تا زمانی که باسلوق به راحتی از قابلمه جدا شود. پس از آن می‌توانید باسلوق را از روی حرارت بردارید.

مرحله هشتم:

باسلوق را قبل از سرد شدن به وسیله قاشق یا دست شکل دهید و در پودر نارگیل بغلتانید. سپس با گردو باسلوق‌ها را تزئین کرده و به مدت سه ساعت آن‌ها را داخل یخچال بگذارید. البته برای شکل دادن باسلوق روش‌های گوناگونی وجود دارند. با توجه به سلیقه خود، می‌توانید آن‌ها را در قالب‌ها و ظرف‌های گوناگون بریزید و حتی با پسته یا گل محمدی خشک تزئین کنید.

طرز تهیه باسلوق رنگی

ممکن است شما هم باسلوق‌های رنگی را دوست داشته باشید. برای پخت باسلوق رنگی، می‌توانید همزمان با اضافه کردن گلاب و نارگیل به مواد داخل قابلمه، کمی رنگ خوراکی یا زعفران دم‌کرده نیز به مخلوط اضافه کنید. در شب یلدا می‌توانید با استفاده از رنگ، باسلوق هندوانه‌ای یا اناری درست کنید. برای تهیه باسلوق شب یلدا، از رنگ‌های سبز، قرمز و سفید استفاده کنید و باسلوق هندوانه‌ای درست کنید. برای این کار باید:

1. ابتدا مواد باسلوق مجلسی را در سه ظرف جداگانه تقسیم کنید و رنگ‌های خوراکی را به‌صورت مجزا به هر یک از آن‌ها اضافه کنید.
2. روی یک صفحه نایلون یا فویل را با پودر نارگیل کاملاً بپوشانید؛ سپس خمیر سبز رنگ را با وردنه چرب روی صفحه پهن کنید.
3. حالا خمیر سفید رنگ را هم با وردنه روی خمیر قبلی کاملاً بپوشانید؛ بعد خمیر قرمز رنگ را به شکل استوانه‌ای لوله کنید و وسط خمیر پهن بگذارید.
4. باسلوق را به کمک نایلون یا فویل رول کنید و آن را به مدت 4 الی 5 ساعت در یخچال قرار دهید.
5. در مرحله آخر باسلوق سرد را از یخچال خارج کنید به اندازه‌های دلخواه برش بزنید. برای برش زدن حتماً باید دست‌های خود را با روغن چرب کنید تا باسلوق به دست‌هایتان نچسبد.
6. دایره‌ها را از وسط نصف کنید تا کاملاً شبیه قاچ هندوانه شود. همچنین بنا به سلیقه‌تان می‌توانید از رنگ خوراکی برای درست کردن تخمه‌های هندوانه کمک بگیرید.

طرز تهیه باسلوق گردویی

امروزه خواص مغز گردو بر هیچ‌کس پوشیده نیست. پس چه بهتر که از این مغز مقوی در پخت انواع دسر و شیرینی نیز استفاده شود. برای درست کردن باسلوق گردویی، تمام مراحلی که توضیح دادیم را انجام دهید. اما در انتها پودر نارگیل را روی سینی می‌ریزیم و خمیر را کاملا پهن می‌کنیم و مغز گردو را بر روی آن قرار می‌دهیم. سپس خمیر آن را رول می‌کنیم. باید اجازه دهید که خمیر کاملا خنک شود، بعد برش می‌زنیم.  البته اگر باسلوق را با دست شکل می‌دهید، می‌توانید تکه‌ای از خمیر را برداشته و مغز گردو را داخل آن قرار دهید و به شکل دایره‌ای درآورید. شما می‌توانید به جای گردو از مغزهای دیگری همچون بادام و پسته نیز استفاده کنید.

طرز تهیه باسلوق ژله ای مجلسی

برای تهیه باسلوق ژله ای، ابتدا نشاسته را در ۲ پیمانه آب سرد حل کرده و بگذارید ته نشین شود. سپس آب روی آن را بر می‌دارید و 2 پیمانه آب را با کل نشاسته مخلوط کنید تا یکدست شود و گلوله‌ای شوند. در صورت تمایل می‌توانید از همزن استفاده کنید تا کاملا صاف شود. پودر ژله را در رنگ و طعم دلخواه انتخاب کنید و با ۱ لیوان آب جوش مخلوط کنید. این ترکیب را روی حرارت بگذارید و صبر کنید تا کاملا شفاف شود. سپس بگذارید کمی خنک شود.

بعد از اینکه کاملا خنک شد، نشاسته را به آن اضافه کرده و در قابلمه بریزید و روی حرارت بگذارید تا خوب مخلوط شود. اجازه دهید نشاسته  به قدری در مخلوط بماند تا کاملا براق شود، سپس شکر و کره را اضافه کنید. وقتی کاملا سفت شد و به سختی از قاشق شما چکه کرد، شعله را خاموش کنید. سپس مراحل را می‌توانید طبق طرز تهیه باسلوق با نشاسته که ابتدا توضیح دادیم، ادامه دهید.

طرز تهیه باسلوق شیره انگور

باسلوق با شیره انگور یکی از انواع باسلوق خانگی است که به دلیل طبع گرمی که دارد مناسب‌ترین دسر برای فصول سرد سال محسوب می‌شود. ماده اصلی این باسلوق، نشاسته، شکر، گلاب و آب است. شما می‌توانید این دسر خوشمزه را به‌آسانی در منزل خود درست کنید.

مواد لازم:

• 1 لیوان شیره انگور
• نصف لیوان نشاسته ذرت
• یک چهارم لیوان گردو
• 1 لیوان و نصف آب
• یک چهارم لیوان شکر
• 2 قاشق غذاخوری گلاب

·        طرز تهیه باسلوق راحت‌الحلقوم شیره انگور

1. برای تهیه باسلوق سنتی با شیره انگور، در مرحله نخست آب و نشاسته ذرت را در یک ظرف بریزید و با هم مخلوط کنید. سپس شیره انگور، گردو و شکر را به ظرف اضافه کرده و روی شعله گاز قرار دهید. اگر دوست ندارید از شکر استفاده کنید و کالری باسلوق را کمتر کنید، شکر نریزید.
2. مواد را مرتباً هم بزنید تا به غلظت برسند. سپس گلاب را به آن‌ها اضافه کنید و به هم زدن ادامه دهید تا به‌خوبی یکدست و غلیظ شوند.
3. حالا مخلوط را از روی شعله بردارید و در هر ظرفی که می‌خواهید بریزید. ابتدا چند دقیقه آن را در دمای محیط قرار دهید تا خنک شود و بعد به مدت 2 ساعت در یخچال بگذارید.
4. پس از سرد شدن باسلوق با نشاسته ذرت، آن را با توجه به سلیقه خود برش بزنید و اگر دوست دارید تکه‌ها را در پودر نارگیل بغلتانید. باسلوق با نشاسته ذرت شما آماده است.

اگر قصد دارید باسلوق نواری با شیره انگور درست کنید، ابتدا یک نایلون را روی یک سطح صاف پهن و روی آن را با کمی روغن چرب کنید. مواد آماده را درون یک قیف بریزید؛ سپس طبق مراحل زیر عمل کنید:

1. 3 ردیف از باسلوق را به شکل نواری روی نایلون کنار هم پایپ کنید.
2. مغزهای گردو را به ترتیب کنار هم روی باسلوق بچینید و دوباره مایع شیرینی باسلوق را روی گردوها بریزید.
3. حالا به کمک نایلون آن را رول کنید و به مدت 2 الی 3 ساعت در یخچال بگذارید.
4. بعد از اینکه باسلوق به‌خوبی سرد شد آن‌ها را از یخچال خارج کرده و در اندازه‌های دلخواه برش بزنید.

طرز تهیه باسلوق گل محمدی

شاید برای شما سؤال باشد که باسلوق سوغات کدام شهر است؟ باسلوق سنتی، سوغات چندین شهر ایران از جمله ملایر، ارومیه و ساوه است که اکثراً آن را با نوشیدنی‌های گرم به‌خصوص چای سرو می‌کنند. باسلوق با نشاسته گل محمدی که می‌توان آن را با رنگ خوراکی نیز درست کرد، یکی از انواع باسلوق ژله‌ای است.

مواد لازم:

• 1 لیوان نشاسته گل
• 4 لیوان آب
• 2 لیوان شکر
• 1 قاشق سوپ‌خوری گلاب
• 1 قاشق سوپ‌خوری پودر هل
• 1 قاشق سوپ‌خوری زعفران دم‌شده
• 1 قاشق غذاخوری پودر گل محمدی
• 2 قاشق سوپ‌خوری گلوکز مایع
• نصف لیوان روغن مایع
• 1-2 قطره رنگ خوراکی صورتی
• خلال پسته و برگ گل محمدی برای تزئین

طرز تهیه باسلوق ژله‌ای گل محمدی

1. در مرحله اول طرز تهیه باسلوق با رایحه گل محمدی، باید نشاسته گل، شکر و آب را در یک ظرف مخلوط کرده و روی حرارت قرار دهید.
2. مواد روی گاز را به‌طور مدام هم بزنید و سپس زعفران و پودر گل محمدی را به مخلوط اضافه نمایید. مخلوط را تا جایی که به‌خوبی غلیظ شود هم بزنید و بعد گلوکز و روغن مایع را به ترتیب به آن اضافه کنید.
3. محتویات ظرف را روی شعله ملایم هم بزنید و گلاب را به آن اضافه کنید. وقتی باسلوق با نشاسته به غلظت مطلوب رسید، آن را از روی شعله بردارید و پودر هل و در نهایت رنگ خوراکی صورتی را به آن اضافه کنید.
4. بعد از اینکه باسلوق مجلسی را خوب هم زدید تا رنگ خوراکی به‌خوبی در آن حل شود، مواد را داخل یک سینی چرب بریزید و برای تزئین از خلال پسته و برگ گل محمدی استفاده کنید.
5. باسلوق مغزدار شما آماده است. حالا باید آن را به مدت 8 ساعت در یخچال قرار دهید و وقتی به‌خوبی سرد شد، آن را به اندازه‌های دلخواه برش بزنید و سرو کنید.

باسلوق رولی با مغز گردو و طعم گل محمدی

1. ابتدا در یک بشقاب پودر نارگیل بریزید و سپس مواد را درون یک قیف با ماسوره گرد قرار دهید. حالا قیف را فشار دهید و باسلوق‌ها را به‌صورت نواری در اندازه دلخواه داخل بشقاب حاوی پودر نارگیل بریزید.
2. در این مرحله، مغز گردوها را به نخ بکشید، آن‌ها را روی باسلوق لوله‌ای قرار دهید و با کمی فشار به آن‌ها بچسبانید. توجه داشته باشید گردو را به اندازه طول باسلوق لوله‌ای داخل نخ کنید؛ اما طول آن را از ابتدا و انتهای آن نیم وجب بیشتر بگیرید.
3. دوباره با قیف باسلوق را روی گردوها بریزید.
4. باسلوق دراز را روی پودر نارگیل بغلتانید. این کار باید سریع انجام شود تا باسلوق رویی و زیری قبل از اینکه سرد شوند به‌خوبی به هم بچسبند و به دلیل سنگین شدن ترک نخورند.
5. باسلوق را در یخچال قرار دهید تا 1 ساعت بماند و خوب خودش را بگیرد.
6. در مرحله آخر شیرینی باسلوق سرد را از یخچال خارج کنید و روی یک صفحه قرار دهید. با دست یک طرف باسلوق را نگه دارید و با دست دیگر نخ را به‌آرامی بکشید تا از داخل باسلوق راحت‌الحلقوم بیرون بیاید؛ سپس در اندازه‌های دلخواه آن را برش بزنید.

نکاتی که در طرز تهیه باسلوق بازاری با گل وجود دارد:

• بهتر است قابلمه‌ای که برای پخت شیرینی باسلوق استفاده می‌کنید از جنس چدن یا مس باشد.
• برای تزئین این باسلوق مجلسی می‌توانید از پودر نارگیل یا خلال بادام نیز استفاده کنید.

روش تهیه باسلوق پسته‌ای

باسلوق ترکیه، یکی از دسرهای بسیار خوشمزه و محبوب است که می‌توانید آن را در مناسبت‌های مختلفی نظیر شب یلدا یا نوروز آماده کنید و از طعم منحصربه‌فردش لذت ببرید. از باسلوق می‌توانید به‌عنوان شیرینی در مجالس مختلف استفاده کنید و آن را با انواع طعم و رنگ سرو نمایید. یکی از انواع باسلوق مغزدار، باسلوق پسته‌ای است که در ادامه این مطلب طرز تهیه آن را با تمام جزئیات برای شما توضیح می‌دهیم:

مواد لازم:

1. 3 لیوان شیر
2. 1 بسته پودینگ پسته
3. 1 بسته شکر وانیلی
4. 8 قاشق چای‌خوری بلغور
5. 3 قاشق غذاخوری کره
6. 6 قاشق غذاخوری پودر قند
7. 5 قاشق غذاخوری پودر پسته
8. پودر نارگیل برای تزئین

·        طرز تهیه باسلوق مجلسی پسته‌ای

1. شیر، پودینگ پسته و بلغور را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم گاز قرار دهید تا به نقطه جوش برسد.
2. در این مرحله باید کره و شکر وانیلی را به قابلمه اضافه کنید و آن‌قدر هم بزنید تا به غلظت موردنظر برسد.
3. قابلمه را از روی حرارت بردارید و پودر پسته‌ را به آن اضافه کنید و به‌خوبی هم بزنید تا مخلوط شوند.
4. حالا باسلوق را چند دقیقه در دمای معمولی نگه دارید تا خنک شود. سپس دست‌های خود را با آب خیس کنید و توپ‌هایی کوچک به اندازه یک گردو درست کنید.
5. توپک‌ها را در پودر نارگیل بغلتانید و در نهایت آن‌ها را در یخچال بگذارید تا به مدت دو ساعت خنک شود.

کلام آخر

در این مطلب طرز تهیه باسلوق بازاری را با طعم‌های مختلف برای شما عزیزان آموزش دادیم. توجه داشته باشید که 100 گرم باسلوق مجلسی 380 کالری دارد. به همین دلیل باسلوق چاق‌کننده است؛ زیرا مقدار شکری که در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد دو برابر نشاسته است. شیرینی باسلوق دارای انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید برای عملکردهای ذهن انسان است. مصرف باسلوق در بارداری، به دلیل وجود اسید فولیک و آهن باعث بیشتر شدن گلبول‌های قرمز خون می‌شود و برای مادر و جنین مفید است. با توجه به تمام این صحبت‌ها شما می‌توانید این خوراکی خوشمزه را به‌عنوان یک میان وعده همیشگی در خانه‌هایتان داشته باشید.

منابع: baronak | cookingcounty | tasteatlas