همه افراد در طول زندگی خود به دلایل مختلفی آزمایش خون می‌دهند. با اینکه بعد از چند ساعت می‌توانید فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهید، ولی بهتر است که به فکر تغذیه مناسب برای بعد از آزمایش خون باشید. غذای مناسب پس از اهدای خون می‌تواند سرعت بهبود را افزایش دهد و از واکنش‌های نامطلوب جلوگیری کند.
از آنجایی که آجیل یکی از بهترین خوراکی ها برای کم خونی به حساب می‌آید، ما در این مطلب بهترین آجیل های خون ساز را به شما معرفی می‌کنیم. بنابراین اگر دچار کمبود آهن هستید یا به تازگی خون اهدا کرده‌اید، این آجیل‌ها را مصرف کنید و کمبود آهن خود را از بین ببرید. در ضمن، بهترین غذاهای خون ساز و غنی از آهن را هم به شما معرفی می‌کنیم تا بعد از اهدای خون آنها را مصرف کنید. در ادامه همراه مجله بارجیل باشید.

کم خونی چیست؟

پیش از آنکه بخواهیم به بررسی برترین آجیل های خون ساز بپردازیم، خوب است ابتدا درباره کم خونی صحبت کنیم تا شما راحت‌تر با تاثیر آجیل در درمان آن آشنا شوید. کم خونی زمانی رخ می‌دهد که تعداد گلبول‌های قرمز شما کم باشد. در این صورت بدن باید سخت‌تر کار کند تا اکسیژن را به سراسر بدن برساند. گلبول‌های قرمز شایع‌ترین سلول‌های خون انسان هستند و بدن هر روز میلیون‌ها از آن را تولید می‌کند. گلبول‌های قرمز در مغز استخوان تولید می‌شوند و حدود 120 روز در بدن گردش می‌کنند.
سپس به سمت کبد و طحال می‌روند و اجزای سلولی، آنها را بازیافت می‌کنند. کم خونی می‌تواند شما را در معرض خطر تعدادی از عوارض قرار دهد، بنابراین اگر پزشک تشخیص دهد که شما دچار کم خونی هستید، غذاهای خون ساز را به شما معرفی می‌کند.

چی بخوریم که خون ساز باشد؟

مقداری خوراکی های مفید برای کمبود آهن

بدن برای ساخت گلبول‌های قرمز به مواد مغذی کلیدی خاصی نیاز دارد. کم خونی دلایل زیادی دارد و درمان آن بر اساس علت ایجاد متفاوت خواهد بود. برخی از علل کم خونی به عادات غذایی شما مرتبط نیستند، اما در اکثر موارد تغذیه درست به بهبود آن کمک می‌کند. برخی از مهمترین مواد غذایی خون ساز عبارت‌اند از:

1. آهن

آهن برای تولید گلبول‌های قرمز ضروری است. غذاهای غنی از آهن شامل موارد زیر می‌شوند:
• گوشت بدون چربی
• غذای دریایی
• طیور
• نان‌ها و غلات غنی شده با آهن
• آجیل
• لوبیا
• عدس
• کشمش

2. اسید فولیک
دریافت ویتامین B کافی در رژیم غذایی نیز ممکن است برای از بین بردن کم خونی مفید باشد. غذاهای سرشار از ویتامین B9 (اسید فولیک) عبارت‌اند از:
• نان و غلات غنی شده
• اسفناج
• کلم بروکسل
• مارچوبه

3. ویتامین B12
غذاهای سرشار از ویتامین B12 شامل موارد زیر می‌شوند:
• گوشت
• طیور
• ماهی
• محصولات لبنی مانند شیر و پنیر
• تخم مرغ

4. مس
مصرف مس مستقیما باعث تولید گلبول‌های قرمز نمی‌شود، اما می‌تواند به گلبول‌های قرمز شما کمک کند تا به آهن مورد نیاز برای تکثیر دسترسی پیدا کنند. غذاهای سرشار از مس عبارت‌اند از:
• جگر
• غلات کامل
• غلات سبوس گندم
• شکلات
• آجیل‌ها و دانه‌ها

5. ویتامین A
ویتامین A (رتینول) کمک می‌کند تا آهن به گلبول‌های قرمز شما برسد. غذاهای زیر غنی از ویتامین A هستند:
• ماهی
• تخم مرغ
• محصولات لبنی
• سبزیجات برگ سبز
• سبزیجات نارنجی و زرد
• گوجه فرنگی

معرفی انواع آجیل های خون ساز

با اینکه بیشتر انواع آجیل، ویتامین ‌ها و مواد مغذی لازم برای مبارزه با کم خونی را در خود جای می‌دهند، ولی برخی از آنها مفیدتر هستند. در ادامه به برخی از بهترین آجیل‌ها برای کم‌خونی اشاره می‌کنیم:

1. بادام
بادام را گنجینه‌ای از مواد مغذی می‌نامند. بدن با خوردن روزانه بادام می‌تواند فواید زیادی به دست آورد. اگر حدود یک مشت بادام بخورید، 1.05 میلی گرم آهن به بدن شما می‌رسد. بسیاری از مردم آن را به صورت شیر بادام به همراه کره بادام زمینی میل می‌کنند. برای کامل کردن لیست آجیل های مناسب کم خونی، بادام را نیز به برنامه غذایی خود بگنجانید.

2. پسته
پسته با طعم خوشمزه خود آجیل مورد علاقه همه افراد است. کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که عاشق طعم پسته نباشد. بسیاری از مردم پسته را مانند میان وعده می‌خورند و برخی دیگر از طعم و رنگ آن برای درست کردن دسرهای خود استفاده می‌کنند. اگر کمبود آهن دارید و به دنبال دشمن کم خونی هستید، باید پسته بخورید. یک مشت پسته تقریبا حاوی 1.11 میلی‌گرم آهن است و پیشنهاد می‌شود آن را در برنامه روزانه خود قرار دهید و از خواص پسته بهره ببرید.

3. گردو

مقداری گردو با پوست و مغز گردو

هر چه قدر از خواص گردو برای‌تان بگوییم، کم است. گردو یکی از مغذی‌ترین مغزها محسوب می‌شود و پزشکان مصرف آن را به همه افراد توصیه می‌کنند. حتی گردو از آجیل‌هایی است که باعث کاهش فشار خون هم می‌شود. همچنین خوردن گردو برای افزایش حافظه و بهبود عملکرد مغز مناسب است. در صورت کمبود هموگلوبین، باید روزانه گردو بخورید. شما می‌توانید حدود 0.82 میلی‌گرم آهن را از یک مشت گردو دریافت کنید.

4. خرما
خرما منبع خوبی از آهن است که برای تولید هموگلوبین ضروری محسوب می‌شود. خوردن خرما باعث افزایش آهن در بدن می‌شود که به نوبه خود می‌تواند به افزایش سطح هموگلوبین کمک کند. اگر از کم خونی تقریبا شدید رنج می‌برید یا به تازگی خون اهدا کرده‌اید، روزانه 3 تا 5 عدد خرما مصرف کنید. با استفاده از این میزان خرما، آهن، اسید فولیک و ویتامین‌های مورد نیاز بدن نظیر ویتامین C و… تامین می‌شود. این خشکبار خوشمزه محدودیت سنی ندارد و همه افراد می‌توانند از خواص آن بهره ببرند.

5. بادام زمینی
بادام زمینی جزو آجیل‌هایی است که می‌توانید آن را در انواع و اقسام شکل‌ها مصرف کنید. زیرا کره بادام زمینی به راحتی به همراه طیف وسیعی از شیرینی‌ها، دسرها و مواد غذایی روزمره مصرف می‌شود. با خوردن بادام زمینی، کمبود بسیاری از مواد مغذی دیگر بدن‌تان نیز برطرف می‌شود. حدود یک مشت بادام زمینی حاوی 1.3 میلی‌گرم مواد معدنی است، به همین دلیل مصرف مداوم آن توصیه می‌شود.

6. بادام هندی

یک کاسه پر بادام هندی

اگر به دنبال خون سازترین آجیل ها هستید، از مصرف بادام هندی غافل نشوید. این آجیل سرشار از آهن است، فقط تعداد انگشت شماری از آن حدود 1.89 میلی‌گرم آهن دارد. بنابراین، به جای خوردن غذاهای ناسالم در زمانی که احساس گرسنگی برای تنقلات می‌کنید، یک مشت بادام هندی بخورید. همچنین این کار اشتهای شما را آرام می‌کند و مواد مغذی لازم را به بدن‌تان می‌رساند. شما می‌توانید بادام هندی را به طور جداگانه بخورید یا در مخلوط چهار مغز میل کنید تا ویتامین‌های بیشتری به بدن‌تان برسد.

7. کشمش
کشمش سرشار از آهن و ویتامین B کمپلکس است. کم خونی ناشی از فقر آهن را می‌توان با گنجاندن یک مشت کشمش در رژیم غذایی روزانه خود درمان کرد. آنها حاوی مقادیر خوبی از آهن و ویتامین‌هایی هستند که برای ساخت گلبول‌های قرمز خون و حمل اکسیژن در سراسر بدن ضروری به حساب می‌آیند. در ضمن، یکی دیگر از خواص کشمش وجود مس زیاد است که برای تولید گلبول‌های قرمز جدید مورد نیاز است. کشمش را به عنوان تنقلات یا در غذا استفاده کنید و به جنگ کم خونی بروید.

بعد از آزمایش خون چی بخوریم؟

در بخش قبلی درباره بهترین آجیل خون ساز صحبت کردیم. شما می‌توانید علاوه بر آنها، مواد غذایی زیر را هم مصرف کنید تا سریع‌تر انرژی از دست رفته را جایگزین کنید.

1. گوشت، مرغ یا غذاهای دریایی غنی از آهن بخورید

شایع‌ترین علامت بعد از اهدای خون، خستگی است؛ زیرا سطح آهن شما کاهش می‌یابد. آهن چیزی است که اکسیژن را در سراسر بدن شما حمل می‌کند. بنابراین اگر سطح آهن شما کم باشد، احساس خستگی می‌کنید. برای کمک به بازگرداندن سریع انرژی، گوشت، پروتئین یا غذاهای دریایی بخورید. زیرا این مواد سرشار از آهن هستند و بدن شما آهن آنها را به راحتی جذب می‌کند. بعد از آزمایش خون، منابع زیر را مصرف کنید:
• ماهی تن
• ماهی سالمون
• گوشت قرمز
• بوقلمون
• جگر
اگر گیاهخوار یا وگان هستید، نمی‌توانید غذاهای بالا را مصرف کنید. به جای آنها، موارد زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم:
• انواع لوبیا مانند لوبیا لیما، لوبیا چشم بلبلی و لوبیا سفید
• انواع آجیل و حبوبات مانند بادام، بادام هندی، گردو، عدس و توفو
• سبزیجاتی مانند کنگر فرنگی، مارچوبه، اسفناج، گوجه فرنگی، سبزی و سیب‌زمینی
• میوه‌هایی مانند آلو خشک و زردآلو، کشمش، خرما، هندوانه، طالبی و موز

2. بلافاصله پس از اهدا، یک میان وعده با قند بالا بخورید

بعد از آزمایش خون، کمی بنشینید و قبل از خروج، بلافاصله چیزی بخورید. اگر محدودیت‌های غذایی دارید، قبل از آزمایش یک میان وعده با قند طبیعی بالا همراه داشته باشید تا در طول دوران نقاهت چیزی برای خوردن داشته باشید. این موارد عبارت‌اند از:
• آب میوه
• بیسکویت ساده
• گرانولا بار
• میوه تازه

3. به جای غذاهای سرخ شده، غذاهای بدون چربی و فرآوری نشده بخورید

به یاد داشته باشید که بعد از آزمایش خون، بدن شما مایعات زیادی را از دست می‌دهد و غذاهای شور می‌توانند بر سطح هیدراتاسیون بدن‌تان تاثیر بگذارند. بنابراین بهتر است که فست فود، گوشت سرخ شده و تنقلات نمکی مانند چیپس و سیب زمینی سرخ شده را حذف کنید. در عوض، تنقلات سالم و بدون چربی را جایگزین آنها کنید که شامل موارد زیر می‌شوند:
• میوه خشک
• آجیل
• سبزیجات تازه با دیپ
• میوه تازه

4. غذاهای غنی از ویتامین C مصرف کنید

بهتر است برای کمک به جذب آهن، غذاهای غنی از ویتامین C را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این امر به ویژه اگر گیاهخوار هستید و آهن را از منبع گوشت دریافت نمی‌کنید، بسیار مهم است. غذاهای سرشار از ویتامین C شامل موارد زیر می‌شوند:
• مرکباتی مانند پرتقال، گریپ فروت، یافا و آب پرتقال
• فلفل قرمز و سبز
• گوجه فرنگی و آب گوجه فرنگی
• کیوی
• کلم بروکلی و کلم بروکسل
• توت فرنگی

5. غذاهای حاوی ویتامین B بخورید

ویتامین‌های B باعث شروع تولید گلبول‌های قرمز می‌شوند که برای کمک به شما برای غلبه بر خستگی پس از اهدای خون بسیار مهم است. برای دریافت ویتامین B، سبزیجات سبز برگ، مرکبات، غلات کامل، لوبیا و قارچ بخورید. شما همچنین می‌توانید ویتامین B را از تخم مرغ، شیر و پنیر دریافت کنید. برخی از غذاهای حاوی ویتامین B را در ابتدای متن توضیح دادیم و می‌توانید از آنها بعد از اهدای خون مصرف کنید.

6. آب بیشتری بنوشید

بخش زیادی از خونی که اهدا کرده‌اید، از آب تشکیل شده است. در نتیجه، باید دوباره آبرسانی کنید تا احساس سرگیجه نداشته باشید. بعد از خون دادن بلافاصله آب بنوشید و تا دو روز بعد، حداقل 4 لیوان آب اضافی، میل کنید. برای مثال اگر هر روز 6 لیوان آب می‌نوشید، بهتر است که 4 لیوان دیگر هم اضافه کنید. البته این شامل آب میوه و دمنوش هم می‌شود.
در ضمن، بلافاصله پس از اهدای شیر از نوشیدن شیر خودداری کنید. زیرا کلسیم جذب آهن در بدن شما را کند می‌کند. مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت خوب است؛ اما از نوشیدنی‌های انرژی‌زا که حاوی قند مصنوعی و کافئین بالایی هستند، اجتناب کنید.

کدام آجیل های خون ساز، بیشترین میزان آهن را دارند ؟

با اینکه اکثر آجیل‌ها آهن کمی دارند، ولی شما می‌توانید در بین آنها انواع مغزهای با آهن بالا را پیدا کنید. در بخش قبلی آجیل‌های خون ساز را معرفی کردیم که همگی آنها از آهن بالایی تشکیل شده‌اند. علاوه بر این، دانه‌هایی مثل دانه کنجد، شاهدانه، چیا، کتان، دانه کاج و تخمه کدو تنبل حاوی آهن هستند.

در نتیجه…
با توجه به نکات عنوان شده، آجیل به عنوان نوعی خوراکی خون ساز به همه افرادی که به دنبال حل مشکل کم خونی هستند، پیشنهاد می‌شود. اصولا مصرف متعادل آجیل برای افراد سالم مشکلی ندارد، اما اگر دچار بیماری یا حساسیت خاصی هستید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. در ضمن برای تهیه این دانه‌های خوشمزه لازم نیست که به فروشگاه بروید، کافیست وارد سایت بارجیل شوید، محصول مورد نظرتان را آنلاین سفارش دهید و درب منزل تحویل بگیرید.

منابع: ncbi | sciencedirect | wikihow.com